Verkeerskundig ontwerp

Algemeen

Leer integrale ontwerpkeuzes maken in de stedelijke context

Steeds vaker worden verkeerskundige en stedelijke projecten en problemen integraal aangepakt. Daardoor wordt de rol van ontwerper steeds complexer. Belanghebbenden zijn steeds mondiger en kritischer. Vooral in een bebouwde omgeving is dat extra uitdagend. Er is sprake van een voortdurende wisselwerking tussen meters en centimeters op straat.

Het vereist voortdurend afstemming over verschillende aspecten, zoals beleidsdoelen, randvoorwaarden en wensen vanuit de omgeving en belanghebbenden. Ook de noodzaak om het juiste gedrag op te roepen. Het is daarbij essentieel om de inbreng van verschillende vakgebieden en belangen evenwichtig in het verkeerskundig ontwerp te verwerken en ontwerpkeuzes goed te motiveren.

Onze vijfdaagse cursus Verkeerskundig ontwerp geeft je de juiste kennis en vaardigheden om jezelf hierin te ontwikkelen.

Na afloop van de cursus:

• Heb je een beter begrip van Beleid, Omgeving, Gedrag en Techniek in relatie tot Verkeerskundig ontwerp;
• Heb je de vaardigheden om zelfstandig, integrale ontwerpkeuzes te maken in de bebouwde/stedelijke context;
• Kun je ontwerpkeuzes onderbouwen en vertalen naar een verkeerskundig (schets) ontwerp.

Programma

In de ochtend vinden thematische, interactieve lessen plaats en ’s middags pas je het geleerde meteen toe op een casus. Daarbij doorloop je ook het proces van probleemanalyse, het opstellen van het programma van eisen en het bedenken en uitwerken van oplossingen. Uiteindelijk maak je een verkeerskundig (schets)ontwerp, met motivatie.
Het kan zijn dat er voorbereiding wordt gevraagd voor de lessen.

Dag 1: Duurzaam Veilig 

• Basisprincipes;
• Wegcategorisering, inclusief het waarom ervan;
• Problemen die ontstaan als er geen goede overeenstemming is tussen vorm, functie en gebruik;
• Basiskenmerken wegontwerp;
• Grijze wegen.

Werken aan de casus:

• Opbouw van het netwerk;
• Busroute of niet?
• 30 of 50 km per uur?
• Downgraden van 50 naar 30 km per uur, welk profiel hoort daarbij?
• Voorrangsweg?

 Dag 2: de Ontwerpopgave

• Ontwerpproces
  • De ontwerpopgave: hoe pak je dit op?
  • Het doorzien van ontwerpconsequenties;
  • Integrale mindset: Techniek, stedenbouw, veiligheid, ruimtelijke kwaliteit, gedrag;
  • Inbreng omgeving/participatie.

Werken aan de casus:

• Programma van eisen;
• Ontwerp-ideeën;
• Functional Ambiance.

Dag 3: Fietsen en lopen

• Functioneel ontwerpen voor de fiets en voetganger: de ontwerpaspecten;
• Hoe ontwerp ik zodanig dat ik ook het gewenste gedrag krijg?
• Hoofdontwerpeisen voor de fiets;
• Welke fietsvoorziening kiezen voor een wegvak of een kruispunt?
• Wanneer fietsers en voetgangers wel/niet in de voorrang?
• Hoe zorg je ervoor dat je ook kwaliteit biedt voor de voetgangers?
• Hoe maak je het ontwerp toegankelijk voor iedereen?

Werken aan de casus:

• Keuze fietspaden/fietsstroken, b.v.:
  • keuze wel/geen fietspad;
  • is een brede fietsstrook beter dan een smal fietspad?
  • wat als het te druk is voor een fietsstraat en te smal voor fatsoenlijke fietsstroken?keuze wel/geen fietspad;
  • Opbouw dwarsprofiel.

Dag 4: Basiskenmerken wegontwerp-wegvakken

• Basiskenmerken wegontwerp- wegvakken;
• Welke wegbreedte kies ik bij één of twee richtingsverkeer en hoe geef ik het parkeren dan vorm?
• Keuze 50 of 30 km per uur, welk wegprofiel hoort daarbij en kan/moet er dan ook nog een busroute overheen?
• Bus: halteren op de rijbaan of niet?
• Parkeren: haaks of langsparkeren en in welke hoek? Maatvoering parkeervoorzieningen;
• Traverses;
• Shared Space.

Werken aan de casus:

• Uitwerken dwarsprofiel;
• Opzet bovenaanzicht, inpassen rijbaan, fietsvoorziening, bushalte, parkeren, groen, spelen et cetera.

Dag 5: Basiskenmerken kruispuntvormen o.a. kruispunten en rotondes, incl. oversteeklocaties

• Basiskenmerken kruispuntvormen, inclusief effect busroutes (boogstralen);
• Keuze kruispuntvormen, o.a. VRI of rotonde (incl. kruispuntverkenner CROW);
• Hoe geef je jouw oversteeklocatie vorm?
• Wel of niet de fiets in de voorrang (b.v. op hoofdfietsroutes)?
• Waarom geen fiets in de voorrang over een GOW?
• Waarom fiets in de voorrang over een ETW ook vaak een probleem?
• Afweging wel of geen zebra;
• Uitritten;
• Hoe maak ik het ontwerp toegankelijk voor iedereen?
• Hoe ontwerp ik zodanig dat ik ook het gewenste gedrag krijg?
• Kan het juridisch wel wat ik aan het ontwerpen ben?

Werken aan de casus:

• Presentatie ontwerpen tot nu toe;
• Werken naar een totaal-concept;
• Kruispunten uitwerken.

Lesdata en locatie

Lesdata (5 lesdagen):  20 en 27 maart, 3, 10 en 17 april 2025

Lestijden: 09.30 – 16.30 uur

Leslocatie:  Utrecht

Voor wie?

De cursus is geschikt voor professionals die zich verder willen ontwikkelen in verkeerskundig (schets)ontwerp of die zelfstandig ontwerpkeuzes willen kunnen maken en beoordelen. Daarnaast is de cursus geschikt voor:

• Medewerkers van een gemeenten die betrokken zijn bij ontwerpopgaves in de bebouwde omgeving;
• Medewerkers van aannemers, ingenieurs- en adviesbureaus en die gemeenten adviseren;
• Mensen die ontwerpers aansturen.

Kosten

Lesgeld: € 3.535- exclusief BTW.

(digitaal) Lesmateriaal en lunch zijn bij de prijs inbegrepen.