Succesvol op zoek naar smart mobility-talent

De smart mobility arbeidsmarkt is krap. Terwijl smart mobility-specialisten juist nú hard nodig zijn om mobiliteit slimmer en daarmee veiliger, efficiënter en duurzamer te maken. De Human Capital Agenda Smart Mobility moet helpen het schreeuwende personeelstekort op te lossen. “We moeten de talentvijver vergroten”, zegt Natalie Veenkamp, coördinator van de agenda en adviseur bij DTV Academy .

Steden en dorpen werken hard aan het invullen van grote maatschappelijk opgaven: een schone, leefbare en inclusieve gemeente. Mobiliteit draagt daar aan bij. In het bijzonder smart mobility. Daarbij wordt IT ingezet om mobiliteit efficiënter, veiliger en duurzamer te maken. De techniek om die transitie naar smart mobility vol overgave te maken is er, alleen mist er simpelweg nog voldoende personeel. Om die reden is in het voorjaar van 2020 de Human Capital Agenda Smart Mobility gestart. Daarin bundelen samenwerkende overheden hun krachten. Natalie Veenkamp van DTV Academy coördineert de agenda. We wisten: we hebben niet de juiste mensen met de juiste kennis en vaardigheden op de juiste plek, maar we wisten nog niet hoe we dat zouden oplossen.

Tekort aan capaciteit

Natalie stelde samen met de vijf landsdelen de prioriteiten op rondom human capital in relatie tot slimme mobiliteit. Het realiseren van deelmobiliteit, hubs en ketenmobiliteit kwam naar voren als een van de ‘hot topics’, net als de aanpak van de Data Top-15-verplichting. Vanuit Europese regelgeving zijn houders van verkeersdata immers vanaf 1 januari 2025 verplicht om cruciale data bij te houden. Sterker nog, ze moeten het ondertussen óók beschikbaar stellen voor gebruikers. Tot deze Data Top-15 hoort onder meer het registreren en updaten van data rondom geplande werkzaamheden, verkeersborden, parkeerdata en maximumsnelheden.

Natalie: “Kleine en middelgrote gemeenten hebben soms maar één mobiliteitsexpert in dienst. Dat is dan al een manusje van alles die niet meteen tijd heeft om smart mobility-initiatieven op te pakken.”

Regionaal samenwerken

Een effectieve manier om iets aan de personeelstekorten in smart mobility te doen bleek al snel via het optuigen van regionale samenwerkingen. “In de regio Noordwest – waar de provincies Noord-Holland, Utrecht en Flevoland, de vervoerregio Amsterdam en de Metropool Regio Amsterdam onder vallen – is eerst een kernteam Human Capital gevormd, waarin alle partijen in die regio elkaar konden vinden.” Dit soort samenwerkingen zijn essentieel voor de slagingskansen van de agenda. “In de regio’s moet het meeste gebeuren, daar zitten de inhoudelijke vraagstukken. Door slim samen te werken, krijg je meer voor elkaar.” Zo brengt in de provincie Utrecht elke gemeente één data-item op orde voor álle gemeenten in de regio. De een bekommert zich om fietsdata, de ander om iVRI-data. Zo maken vele handen licht werk.

De juiste vaardigheden

Bij de uitrol van de agenda kwamen Natalie en de samenwerkende overheden erachter dat iedereen koortsachtig achter dezelfde kleine groep smart mobility-specialisten aan het aanjagen was. “Alle overheden haalden geschikt personeel bij elkaar weg. Iedereen viste in dezelfde vijver.” Op basis van het onderzoek ‘werven voor smart mobility’ ontstond inzicht in hoe die vijver kan worden vergroot. Het onderzoek duidt namelijk 6 trends bij werving en selectie op de huidige arbeidsmarkt. Zo bleek het effectiever om de focus op diploma’s te verleggen naar verworven ervaring en vaardigheden. Ook moeten er nieuwe doelgroepen worden aangeboord in plaats van de ‘usual suspects’. Natalie: “Er is een grote mid-career groep. Mensen die halverwege hun carrière zitten, maar niet blij zijn in hun werk en open staan voor iets nieuws. Werken in smart mobility bijvoorbeeld”

Bankiers en bloemisten

Het op zoek gaan naar mensen met de juiste ‘skills’ in plaats van met de goede papieren, bleek een eye-opener. Personeelswerving voor smart mobility-jobs kan zich onder meer op de financiële sector richten. “Mensen uit het bankwezen zijn gewend om te werken in processen en kunnen innovaties in de organisatie verder brengen. Ze weten bovendien hoe techniek werkt. Dat zijn typisch vaardigheden waarover een smart mobility professional ook moet beschikken.” Zo bestaan er meer voorbeelden, zoals van een bloemist en een kok die de overstap hebben gemaakt naar de functie van werkvoorbereider. “Zowel een bloemist als een kok weten heel goed wat waar wanneer nodig is.” Met de juiste skills en een stuk opleiding in het werk zijn mensen ook in een andere sector inzetbaar.

Hoe goed zij-instromen werkt, blijkt uit de opleiding ‘Zij-instromers Veilige, Slimme en Duurzame Mobiliteit’ die door de human capital agenda Smart Mobility wordt ondersteund. Na een intensieve opleiding van 3 maanden, doen de zij-instromers eveneens 3 maanden werkervaring op in de praktijk. “Liefst 90 procent van de zij-instromers vond inmiddels een baan, waarvan zelfs driekwart binnen het werkveld veilige, slimme en duurzame mobiliteit. In Noord Nederland is, onder leiding van de Provincie Groningen, in oktober 2024 overigens weer een nieuw zij-instroomtraject gestart, waarvoor de drie provincies samenwerken. Dat biedt geïnteresseerde werkgevers weer een kans om een gemotiveerde zij-instromer in dienst te nemen”, besluit Natalie.

Leren en opleiden

Uit het onderzoek ‘werven voor smart mobility’ blijkt dat leren en zelf opleiden (learning on the job) belangrijke manieren zijn om tot voldoende goed smart mobility-personeel te komen. De Human Capital Agenda richt zich dan ook mede op de ontwikkeling van laagdrempelige leervormen die zelfstandig en/of regionaal kunnen worden ingezet en op het verstevigen van de samenwerking tussen onderwijs en overheid.,

De human capital agenda in 2024

Vanaf 2024 gaat de human capital agenda regionaal en gekoppeld aan HR verder, vaak ook breder dan alleen voor smart mobility.

Meer weten over de Human Capital Agenda Smart Mobility?

Neem dan contact op met Natalie Veenkamp, Adviseur bij DTV Academy en Coördinator Human Capital Agenda Smart Mobility i.o.v. de gezamenlijke overheden, via: +31 76 513 6624, natalieveenkamp@dtv.nl.